Of je nu bij elkaar komt voor een project, een training of een gezellig samenzijn met vrienden: zodra mensen bij elkaar komen ontstaat er een bepaalde onderlinge dynamiek. Vaak onbewust word je ‘aangestoken’ door de groep en ga je je ernaar gedragen. Dit kan heel functioneel gedrag zijn of juist niet. En de manier waarop een groep zich gedraagt heeft verstrekkende gevolgen voor de samenwerking en het groepsresultaat!
Als facilitator, trainer of leidinggevende is het dus wel erg handig dat je bekend bent met groepsdynamica en weet hoe je hier invloed op kan uitoefenen.
Groepsdynamica gaat hier over: de mate van openheid, elkaar wel niet aanspreken, informeel leiderschap, omgaan met conflicten, ofwel ‘‘alles wat speelt in een groep. ’ Met deze 4 principes krijg je meer grip op de dynamiek. Hier komen ze:
4 principes en 4 tips om de groepsdynamiek succesvol te beïnvloeden
1. Zonder veiligheid geen groep
Een veilige sfeer nodigt groepsleden uit zich te uiten en er wordt naar elkaar geluisterd zonder oordeel. Wanneer je je veilig voelt in een groep, kan je je meer ontspannen en beter nadenken. En er is ruimte voor creativiteit en plezier. Er is een hoge mate van ontvankelijkheid en oordeelloosheid in deze staat. Het potentieel van de groep kan zo volledig benut worden.
Tip 1: zorg voor overeenstemming in de groep. Mensen voelen zich sneller op hun gemak bij mensen die ‘op hen lijken’. Hoe meer overeenstemming hoe veiliger het voelt.
2. Openheid werkt, altijd
Openheid en veiligheid zijn sterk met elkaar verbonden. In teams waarin ruimte is voor dialoog, zonder dat hier consequenties op volgen, durven mensen zich eerder uit te spreken. Creativiteit kan vrijelijk stromen en in een open en veilige sfeer kunnen eventuele meningsverschillen functioneel worden uitgediscussieerd.
Tip 2: Zorg dat er echt geluisterd wordt naar elkaars inbreng, zonder oordeel en met respect voor ieders standpunt en input. Zo durven mensen zich te laten zien en horen.
3. ‘Gedoe’ is juist goed
Terwijl veiligheid de basis van elke goed functionerende groep, is het tegelijkertijd ook nodig dat het in een groep af en toe ‘stormt’. Sterker nog , dit is een goed teken! Groepen ontwikkelen zich namelijk in fases en de tweede fase is de ‘storming’ fase. (volgens Tuckman, in een andere blog meer hierover). In deze fase gaat het nu juist over de onderlinge verhoudingen. Er ontstaan ‘conflicten’ of meningsverschillen, bondjes binnen de groep en gedoe om het ‘informele leiderschap’. Pas na deze fase ontstaan groepsnormen en de taakverdeling en groeit het team door naar een goed op elkaar ingespeeld team. ‘Gedoe’ of ‘storming’ is dus een noodzakelijke fase voor elke groep.
Tip 3: Als het begint te ‘stormen, help je de groep het beste door ze te begeleiden bij het onderling bespreekbaar maken van ‘het gedoe’, let op:als leider blijf je uit de oplossing!
4. Zet jezelf in als instrument
Leiderschap in een groep speelt een cruciale rol. Groepsleden ‘kijken bewust en onbewust af’ bij de leider van de groep ‘hoe het hoort’. Als jij open en nieuwsgierig kan blijven, als jij duidelijk kan zijn over je grenzen en tegelijkertijd begrip en respect toont voor iemand anders zijn grenzen en wensen, als je vragen stelt en echte aandacht hebt, dan is dit ook aanstekelijk voor de groep.
Tip 4: Doe het gedrag wat je van de groepsleden verwacht!
Next level
Ik hoop dat ik je met deze blog meer grip heb gegeven op de dynamiek in groepen. En mogelijk wil je er nog zoveel meer over weten en leren! Dat kan natuurlijk altijd. Ik praat er graag met je verder over en/of wellicht is onze opleiding Professioneel Trainen met Impact iets voor jou?
Welke inzichten wil jij delen?
Doe je voordeel met onze principes en laat ons vooral weten welke goede tips jij hebt over groepsdynamieken. We are all leaning!
